Waarom hebben we minder slaap nodig naarmate we ouder worden?

Slaap is belangrijk om het lichaam jong en vitaal te houden. Door te slapen herstelt het lichaam – zowel lichamelijk als geestelijk. Naarmate we ouder worden, neemt de behoefte aan slaap af omdat we overdag minder actief zijn en meer rusten. Toch hebben heel wat ouderen te kampen met slaapstoornissen en insomnia.

Slaappatroon bij ouderen

Een volwassen persoon slaapt gemiddeld 8 uur. Het slaappatroon verandert naarmate we ouder worden. Jongere mensen hebben bijvoorbeeld meer slaap nodig en slapen ook vaster. Toch slapen de meeste oudere mensen langer. Hun totale slaap is echter korter, omdat ze ’s nachts meer wakker worden. Het vaker wakker worden, zorgt voor een minder diepe slaap. De kwaliteit van de slaap neemt niet alleen af, maar ook het lichaam en de geest herstellen minder goed. Dit kan leiden tot chronische slaapproblemen en mentale vermoeidheid.

Uit een onderzoek blijkt dat de helft van de senioren (65+) lijdt aan slaapstoornissen. Vaak hangt dit samen met medische problemen en medicijngebruik, of met stress en piekeren overdag. Daarbij komt dat oudere mensen gevoeliger zijn voor invloeden van de omgeving, zoals geluid en licht. Uit dit onderzoek blijkt dat de biologische (slaap)klok voornamelijk verstoord raakt doordat ouderen een minder gestructureerd dagverloop kennen. Ze staan op verschillende uren op en gaan op verschillende uren slapen. Een middagdutje wordt vaak een routine en is goed, maar als het langer duurt dan 30 minuten, kan dit het slaappatroon uit evenwicht brengen.

Ouderen en slaapmedicatie

Door het slaapprobleem grijpen oudere mensen gemakkelijker naar slaapmiddelen en zelfs naar antidepressiva. Dit is echter een tijdelijke oplossing en onderzoek toont aan dat de slaapwinst met één pil slechts 11 minuten is. Na 2 maand gebruik treedt ook al gewenning op, waardoor de dosering steeds verhoogd moet worden.

Aan het nemen van slaapmiddelen zijn gevaren verbonden. Deze hebben ongewenste effecten, zoals verhoogd valrisico en sufheid overdag, maar ze hebben ook bijwerkingen als ze samen met andere medicatie gebruikt worden (zoals hartkloppingen en verhoogde bloeddruk). De kans op dementie verviervoudigt door de inname van slaapmiddelen en bovendien neemt de kwaliteit van de slaap erdoor af. Als de kwaliteit van de slaap afneemt, dan heeft dit een negatief effect op het herstel van het lichaam tijdens de nachtrust.

Tips voor een betere slaap

Bij het ouder worden, worden de spieren zwakker en is er een betere ondersteuning van de wervelkolom wenselijk. Een aangepast slaapsysteem – zoals dat van Dorsoo - is daarom belangrijk. Een Dorsoo-slaapsysteem zal niet alleen de diepe slaap vergroten door het lichaam beter te ondersteunen waardoor het kan ontspannen, maar zorgt er ook voor dat men niet vroegtijdig wakker wordt.

Een goed geventileerde slaapkamer met voldoende verduistering en het beperken van geluidsoverlast is dan een tweede stap. Het vermijden van te lange middagdutjes en op vaste tijdstippen gaan slapen en opstaan, zorgen voor een stabieler slaappatroon. Een studie toonde aan dat wanneer men zich voorbereidt op het gaan slapen, ook de slaapkwaliteit toeneemt. Voorbeelden zijn een drietal uur voor het slapen niets meer eten en cafeïne in de avond vermijden. Maar ook de televisie een half uur eerder uitzetten, zal het inslapen vergemakkelijken.

Samenvatting

• oudere mensen hebben minder slaap nodig
• oudere mensen slapen gemiddeld langer omdat ze meer wakker worden
• de helft van de ouderen kampt met slaapstoornissen
• slaapmiddelen zijn een tijdelijke oplossing
• een aangepast slaapsysteem bij ouderen is noodzakelijk voor een betere slaap en een beter herstel van het lichaam tijdens de nachtrust